Mendeley  

Zotero  

Hashemi Z, Chehreghani R. A comparative analysis of the characters of the novel "A Fraction of the Whole" by Steve Toltz and "Dead Poets Society" by N. H. Kleinbaum based on the theory of interactional behavior analysis. CLRJ 2023; 11 (4) :61-91
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-70857-fa.html

تحلیل روانشناختی شخصیت از زیرشاخه‌های نقد روانشناختی است که در آن، شخصیت داستانی مانند شخصیت در دنیای واقعی تحلیل‌می‌شود و با تحلیل محتوای داستان، الگوهای رفتاری شخصیت‌ها تبیین‌می‎گردد. اریک برن در نظریّۀ تحلیل رفتار متقابل، حالات و شخصیت‌های انسانی را به سه الگوی رفتاری والد(باورهای تقلید‌ شده و درون‌فکنی‌ شده)، کودک (رفتار‌های هیجان‌زده وغرایز سانسور نشده) و بالغ (پردازشگر ومنطق‌گرا) تقسیم‌ و بیان‌می‌کند که سه ‌بعد شخصیتی فوق در همۀ انسان‌ها موجود است؛ اما یک بُعد، چیرگی بیشتری دارد و انسان تکامل یافته باید بتواند هر سه بعد را در جای خود به‌کارگیرد؛ چراکه این امر به درک متقابل و بهبود روابط میان انسان‌ها می‌انجامد. در این پژوهش با استمداد از ماهیت بینارشته‌ای نقد روانشناختی آثار ادبی، دو رمان جزء از کل اثر استیو تولتز و انجمن شاعران مرده اثر ان. اچ. کلاین بام با استفاده از نظریه تحلیل رفتار متقابل اریک برن به روش توصیفی-تحلیلی مقایسه و تحلیل شده‌اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان ‌می‌دهد که شخصیت‌های اصلی در رمان‌های یادشده با استفاده از قدرت انتخاب، آزادانه و به ارادۀ خود تغییر می‌کنند و به تحریکات جدید پاسخ‌های منطقی می‌دهند. افزون بر آن شخصیت‌های اصلی دو رمان برگزیده اگر چه در دو زبان و دو فضای فرهنگی متفاوت، و با اختلاف در بازه زمانی حدوداً 1۰ ساله، در دو کشور مختلف خلق شده‌اند، از منظر تحلیل رفتار متقابل از الگوی مشابهی پیروی می‌کنند، به گونه‌ای که چهارچوب، ساختار، رکن و پیام اصلی هر دو رمان بر قالب شدن اندیشه‌های بالغ استوار است.