واکاوی بن مایه های اجتماعی در رمان های «شریک جرم» جعفر مدرس صادقی و «در نبردی مشکوک» جان اشتاین بک

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
هانیه حاجی تبار 1
غلامحسین غلامحسین زاده 2
1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران، تهران، تهران
2 استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت‌مدرس، تهران، تهران
چکیده
ادبیات تطبیقی، به بررسی روابط، شباهت‌ها و تفاوت‌های ادبی کشورهای گوناگون با یکدیگر می‌پردازد. این امر، موجبات آشنایی و تبادل فرهنگی و ادبی کشورها با یکدیگر را فراهم می‌سازد؛ البته امروزه نحله­های جدید ادبیات تطبیقی مانند مطالعات فرهنگی ایجاد شده که این امکان را میسر ساخته تا در متن و بطن ادبیات یک ملّت نیز مطالعات تطبیقی گوناگونی انجام گیرد. امروزه خوانش رمان در جوامع گوناگون تنها جنبه سرگرمی ندارد؛ بلکه ابزار ارزشمندی است که نویسنده از آن در نشر مسائل، افکار و انتقادات اجتماعی و سیاسی بهره می­گیرد. در پژوهش پیش رو، به شیوه توصیفی-تحلیلی به بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی مشترک در دو اثر «شریک جرم» از جعفر مدرس­صادقی و «در نبردی مشکوک» از جان اشتاین­بک پرداخته شده است. بررسی تطبیقی این دو اثر نشان می‌دهد، هر دو نویسنده دارای اهداف و آمالی هستند که ریشۀ اجتماعی و سیاسی دارند و همین اهداف اجتماعی، بن­مایۀ اصلی دو اثر را تشکیل می‌دهد. اگرچه این دو رمان در مضامین اجتماعی مانند جنبش‌های اجتماعی، اعتصاب، سرکوب، تبعیض و مسائل سیاسی با یکدیگر شباهت دارند، امّا شیوۀ پرداخت آن­ها در این موضوعات در برخی موارد تفاوت­هایی دارد برای مثال جان اشتاین­­بک به شکل صریح­تری مسائل را بیان می‌کند، اما مدرس ­صادقی مسائل را در لفافه منعکس می­کند. قریب به انفاق شخصیت­های هر دو رمان را افرادی تشکیل می‌‌دهد که در زندگی خود کنشگران جدی سیاسی و اجتماعی به شمار می­آیند؛ به همین دلیل، تمام حوادث دو رمان در پیوند با یک چالش اجتماعی شکل می­گیرد و قصه حول محور آن ماجرا پیش می­رود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Arianpour, Amir Hossein. (1380). Sociology of art. Tehran: Gastareh.
Amin Poe, Kaiser. (1383). Tradition and innovation in contemporary poetry. Tehran: Scientific and Cultural.
Steinbeck, John. (2019). In a suspicious battle. Translated by Mohammad Ghazi. Tehran: Mossadegh.
Amin Mogaddasi, Abul Hasan. (1386). Comparative literature (based on the comparison of Malik al-Shaara Bahar and Amir al-Shaara Shoghi), Tehran: University of Tehran.
Turabi, Ali Akbar. (1383). Sociology of Persian literature (sociology in literature). Tabriz: Foruzh.
Educated, mystic. (2018). Sociological criticism of the works of Khaled Hosseini. Master's thesis. Chabahar University of Maritime and Marine Sciences. Faculty of Management and Human Sciences.
Parvar, Siegbert Salmon. (2013). An introduction to comparative literature. Translated by Ali Anoushirvani and Mustafa Hosseini. Tehran: Side.
Zulfiqari, Mohsen. (1376). Analysis of the course of criticism of fiction in Iran (from the Constitution to the Islamic Revolution). Ph.D. Thesis. Tarbiat-Madras University.
Kazrani, Hassan. (2013). Comparative study of the social views of Mostafa Lotfi al-Manfaluti and Parvin Etesami. Master's thesis. Arak University. Faculty of Literature and Human Sciences.
Shamsuddin Nejad, Majid. (2012). Criticism of the novel Piano Cafe by Farhad Jafari and Beggar by Najib Mahfouz with emphasis on sociological criticism. Master's thesis. Allameh Tabatabai University.
Schurrell, Yv. (1386). Comparative literature. Translated by Tahmourth Sajidi. Tehran: Amir Kabir.
Madras Sadeghi. Jafar. (1400). accomplice Centeral Tehran.
Moran, Brenna. (1389). Theories of literature and criticism. Translated by Nasser Doran. Tehran: Look.
Mir Abdini, Hassan. (1387). One hundred years of Iran's story writing. Tehran: Cheshme.
Volk, Rene and Austen, Warren. (1373). Theory of literature. Translated by Zia Mohd and Parviz Mohajer. Tehran: Scientific and Cultural.
Hauser, Arnold. (1355). The scope and scope of sociology of art; Included in the scope and range of sociology of art and literature. Translated by Firoz Shirvanloo. Tehran: Tos.