تأثیر فرم شعر پل الوار بر شعر احمد شاملو

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
اویس محمدی 1
مراد اسماعیلی 2
1 استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه گنبدکاووس
2 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گنبدکاووس
چکیده
بعد از شهریور 1320 با رونق بازار کتاب و مجله در ایران، ترجمه­ی آثار غربی به فارسی بیش از پیش رواج یافت. از جمله زمینه­هایی که از این زمان به فارسی منتقل شد، شعر معاصر فرانسه بود که به واسطه­ی آن بسیاری از شاعران ایرانی به مطالعه­ و ترجمه­ی آثار شعری فرانسوی پرداختند. احمد شاملو از شاعرانی است که اشعار چند شاعر فرانسوی، از جمله پل الوار، را به زبان اصلی خوانده و برخی را ترجمه کرده است و از آنها تاثیراتی نیز پذیرفته است. در مقاله­ی حاضر سعی شده است به شیوه­ای روشمند، و بر اساس رویکردی تطبیقی، تأثیرپذیری شاملو از الوار در سطح فرم شعر مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد و برای پرسش­هایی پیرامون اشکال مختلف تأثیرپذیری شاملو از الوار پاسخ­هایی ارائه گردد. حاصل پژوهش حاضر، بیانگر این است که: شاملو، در سطح واژگان، ترکیب­ها، حروف ربط، تکرار، کاربست خاص صفت و قید در موسیقی شعر، حذف و سبک شروع شعر از الوار تأثیر پذیرفته است. البته این تأثیرپذیری به شکلی نیست که شاملو را مقلدی صرف بدانیم، بلکه او با استادی تمام، ساختارهای شعر الوار را به فارسی منتقل کرده، با در هم آمیختن آن با ساختارهای متون کهن فارسی، نقش خاص خود را رقم زده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- الوار، پل (1393). با نیروی عشق: گزیده اشعار پل الوار. ترجمه‌ی جواد فرید. تهران. انتشارات نگاه.
- انوشیروانی، علی‌رضا (1389) «آسیب‌شناسی ادبیات تطبیقی در ایران»، ادبیات تطبیقی1/2، پیاپی2، صص31-55.
- پاشایی، ع، (1388). نام همه‌ی شعرهای تو؛ زندگی و شعر احمد شاملو. تهران. ثالث.
- پورنامداریان، تقی (1390). سفر در مه، تأملی در شعر احمد شاملو.چاپ سوم، تهران: سخن.
- شاملو، احمد( 1389)، مجموعه آثار دفتر یکم: شعرها 1323 تا 1378، چاپ هفتم، تهران: انتشارات نگاه.
- شاملو، احمد (1382). مجموعه‌ی آثار دفتر دوم: همچون کوچه‌ئی بی-انتها گزینه‌ئی از اشعار شاعران بزرگ جهان. تهران: انتشارات نگاه.
- شاملو، احمد (1385). درباره‌ی هنر و ادبیات گفت‌و‌گوی ناصر حریری با احمد شاملو. تهران: نگاه.
- شفیعی‌کدکنی، محمد رضا (1389). موسیقی شعر، چاپ دوازدهم. تهران: انتشارات آگاه.
- شفیعی‌کدکنی، محمد رضا (1390). با چراغ و آینه در جستجوی ریشه-های تحوّل شعر معاصر ایران، تهران: انتشارات سخن.
- شمیسا، سیروس (1383). راهنمای ادبیات معاصر (شرح و تحلیل گزیده شعر فارسی). تهران: نشر میترا.
- یوست، فرانسوا (1386) «چشم‌انداز تاریخی ادبیات تطبیقی»، فصلنامه‌ی مطالعات ادبیات تطبیقی، شماره3، صص 37-60.
- Bergez, Daniel (1993).Eluard, ou, Le rayonnement de l'être. Champ Vallon. Seyssel.
- Éluard, Pual (1982). Poemes Choisis. Temps actuels. Paris.
- Éluard, Pual. (1951). Choix de poem. Gallimard. Paris.
- Éluard, Paul . (1926). Capitale de la douleur, Nouvelle revue française.
- Éluard, Pual (1968). Oeuvres completes. Gallimard. Paris
- Éluard, Pual (1968). Oeuvre poétique de Paul Éluard.Vol.3. Club de l'Honnête Homme. Paris.
- Éluard, Pual (2003). Pual Éluard. Gallimard. Paris
- Greene, Roland .Cushman, Stephen. Cavanagh, Clare. Ramazani, Jahan. Rouzer, pual (2012). The Princeton Encyclopedia Of Poetry and Poetics, Princeton University Press.