Sultan Beyad M, Mahmoodi Bakhtiari B, R Z. Ferdowsi and Shakespeare: A New Historicist Comparative Critique of the Selected Female Characters of the Shahnameh and Shakespearean Plays. CLRJ 2023; 11 (3) :1-29
URL:
http://clrj.modares.ac.ir/article-12-64095-fa.html
سلطان بیاد مریم، محمودی بختیاری بهروز، رحیمی زهرا. فردوسی و شکسپیر: مطالعه تطبیقی نوتاریخ گرایانه منتخبی از شخصیت های زنان در شاهنامه و نمایشنامه های شکسپیر. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1402; 11 (3) :1-29
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-64095-fa.html
1- دانشیار پردیس هنرهای زیبا، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2- دانشیار، دانشکده زبانهای خارجی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، mbakhtiari@ut.ac.ir
3- دانشجوی دکترا زبان و ادبیات انگلیسی، پردیس البرز دانشگاه تهران، گروه زبان وادبیات انگلیسی، دانشکده زبانهای خارجی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده: (1003 مشاهده)
فاعلیتِ ادبیات در جامعه یکی از کلیدواژههایِ تاریخگرایینوین است. نوتاریخگرایان بر این باورند که ادبیات صرفاً محصول تاریخ نیست؛ بلکه خود به طور فعالانه تاریخ میسازد. تاریخ، گفتمانهای قدرت، بخشهای به حاشیه رانده شدهیِ جامعه، و رابطه متقابل بین ادبیات و فرهنگ از دغدغههای اصلی تاریخگراییِنوین است. فردوسی و شکسپیر، اگر چه از دو فرهنگ مختلف و با فاصله شش قرن از یکدیگرند، آثارشان حائز ویژگیهایِ مشترکِ تاریخی و ادبی است. فردوسی همعصر سامانیان است؛ یعنی دوران احیایِ فرهنگ و زبان فارسی. شکسپیر نیز در دوران رنسانس میزید که عصر تغییر در باورها، دیدگاهها، و جهان بینی انسانهاست. علاوه بر این، آنها با به چالش کشیدن گفتمانهای مسلطِ قدرت و کلیشههای فرهنگی درباره زنان، دیدگاههای جدیدی را نسبت به آنان در فرهنگهایِ خود بوجود میآورند. زنانی که مدتهاست بیصدا یا به حاشیه رانده شدهاند، در آثار ایشان حضوری فعال دارند. زنِ منفعل، کمصدا و قرنها در حاشیه ماندهیِ ایرانی، در شاهنامه نمودی کنشگرانه نه تنها در سرنوشتِ خود، بلکه در سرنوشتِ دیگران نیز دارد. زنِ کمصدایِ جامعهیِ معاصر شکسپیر نیز که گناهکار انگاشته میشود، در نمایشنامههای شکسپیرصاحب صداست و در دنیایِ خود کنشگر است. این مقاله به نقشِ زنان در جامعهیِ معاصر با هر دوادیب میپردازد و دیدگاههای آنان را نسبت به زنان درآثاری منتخب از ایشان به تصویر میکشد. با بررسی گفتمانهای حاکم دربارهیِ زنان و واکاوی متونِ هم عصر با ایشان، و تحلیل نقش زنان در آثارشان، اینگونه یافت می شود که ایشان در آثار منتخب نگاهی متفاوت به زنان در مقایسه با گفتمانهایِ زمانه خود داشتهاند.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
پژوهشهای تطبیقی دریافت: 1401/6/18 | پذیرش: 1402/11/28 | انتشار: 1402/12/28