1- دانشگاه علامه طباطبائی ، sh_tayefi@yahoo.com
2- دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه فرهنگیان
چکیده: (28 مشاهده)
از دیرباز تاکنون، درد و رنج یکی از جلوههای برجستۀ زندگی بشری بوده است. این دو مفهو،م همواره معانی و مصادیق متعددی در زندگی انسانها داشته که گاهی مخرب و گاهی سازنده بوده و طی ادوار گوناگون نیز همواره، بازتاب گستردهای در ادبیات داشته است. با بررسی آثار نویسندگان و شاعران، میتوان به گونههای متفاوت و مشخصی از درد و رنج در این آثار دست یافت. در پژوهش پیش رو، به روش تحلیلی- توصیفی، به گونهشناسی درد و رنج در آثار دو شاعر معاصر ایرانی و عربی، یعنی «نیما یوشیج» و «نزار قبانی» بهطور تطبیقی پرداخته شده است. بررسیها نشان میدهد، میتوان به گونههای مشترکی از ساحات گوناگون درد و رنج، مانند رنجهای ناشی از عشق، شاعر بودن، رنج ظلم و استبداد و درد اجتماعی در آثار هر دو شاعر دست یافت که دو گونۀ نخست از درد و رنجهای یادشده، بیشتر ماهیتی شخصی و فردی دارند و دو گونه دیگر، بیشتر ناظر بر رنجهای کلی و بشری هستند که این امر مهم گویای این است که درد و رنج در نظام فکری این دو شاعر، ساحتی چندگانه دارد و تکبعدی نیست. دغدغهمندی و تصویرگری نیما یوشیج و نزار قبانی از مسائل جامعه سبب شده تا اشعار هر دو شاعر با انعکاس درد و رنج فراوان همراه گردد که البته این درد و رنج، از ناامیدی و بداندیشی سرچشمه نمیگیرند و به پوچگرایی نیز منتهی نمیشوند؛ بلکه اغلب ریشه در امید به ایجاد تغییر دارند.