دوره 12، شماره 4 - ( 1403 )                   جلد 12 شماره 4 صفحات 30-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
kouhestanian A, barari raeesi M. A Comparative study of Khaghani's "Bakt al-Rab" and Imru' al-Qais 's "Qefa Nabki". CLRJ 2025; 12 (4) :1-30
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-76959-fa.html
کوهستانیان آرمان، براری رئیسی مرتضی. بررسی تطبیقی «بَکَتِ الرَّباب» خاقانی و «قِفا نَبْکِ» امرؤالقیس. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1403; 12 (4) :1-30

URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-76959-fa.html

بررسی تطبیقی «بَکَتِ الرَّباب» خاقانی و «قِفا نَبْکِ» امرؤالقیس
آرمان کوهستانیان1 ، مرتضی براری رئیسی 2
1- استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ولایت
2- استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه ولایت ، m.barariraeesi@Velayat.ac.ir
چکیده:   (45 مشاهده)
خاقانی، این سراینده­ی خودباور از هم­روزگارانش کسی را سزاوار همتازی نمی­بیند و می­گوید: «بل مرا این مراست با قدما». از این روی به هماوردی با شاه شاعران عرب، رأس عمود شعری، جندح بن حجر الکندی نامور به امرؤالقیس برمی­خیزد و «قِفا نَبْکِ» او را قفا می­زند. روشن است که بررسی چنین ادعایی باید در سروده­های تازی خاقانی، این سراینده­ی ذواللسانین انجام گیرد پس نگارندگان در پژوهش پیش­روی برای رسیدن به شناختی تازه از منش دو سراینده، با بهره­گیری از روش ادبیات تطبیقی به سنجش «بَکَتِ الرَّباب» خاقانی و«قِفا نَبْکِ» امرؤالقیس پرداخته و ­کوشیده­اند که نگاه خاقانی را در برخورد با معلقه­ی امرؤالقیس ارزیابی کنند. برای دست­یافتن به خواسته یاد شده، نخست در روساخت به کاوش وزن، قافیه، زبان و واژگان پرداخته و سپس در زیرساخت، گریه بر اطلال و دمن، زمان و جایگاه آن در اندوه سرایندگان، چگونگی پرداختن به مکان و چرایی آن، شیوه­ی شاعری هر یک در خودستایی، صراحت امرؤالقیس و عفت خاقانی در عشق­بازی، نگرش سرایندگان به صبح و شب و سرانجام پیوند خاقانی و امرؤالقیس با پدیده­ها را بررسی کرده و نشان داده­اند که خاقانی فراخور درون­مایه، وزن را دگرگون کرده؛ قافیه را همزه آورده تا چامه را بلندتر بسراید؛ به واژگان امروالقیس، کاربردی دیگر بخشیده؛ تصاویری نو آفریده؛ برخلاف سراینده تازی، در گذشته به سر نبرده و آشکارا از سرآمدی ادبی خویش می­گوید. عشق­ورزی امرؤالقیس بی­پروا ولی عشق خاقانی عفیف بوده؛ سراینده ایرانی توصیف­گر صبح ولی سراینده تازی همدم شب است. البته خاقانی شیوه پرداختن به پدیده­ها را نیز گونه­ای دیگر کرده است.
 
واژه‌های کلیدی: ادبیات تطبیقی، خاقانی، امرؤالقیس، بَکَتِ الرَّباب، قِفا نَبْکِ.
متن کامل [PDF 841 kb]   (29 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: بررسی تطبیقی زبان و ادبیات فارسی با زبان و ادبیات سایر ملل اسلامی ( تاثیر، تاثر و تشابه)
دریافت: 1403/6/21 | پذیرش: 1403/11/16 | انتشار: 1403/12/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.