دوره 1، شماره 2 - ( 1392 )                   جلد 1 شماره 2 صفحات 148-129 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23452366.1392.1.2.4.2

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Nikoubakht N, Kaldyralieva A, Gholam Hossain Zadah G H, Daneshgar M. A Comparison of Indo-European Worldview’s Reflection in Firdausi’s Shahnameh and the Kyrgyz Epic of Manas. CLRJ 2013; 1 (2) :129-148
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-1576-fa.html
نیکوبخت ناصر، قالدیرعلیوا آیدا، غلامحسین‌زاده غلامحسین، دانشگر محمد. مقایسه بازتاب‌ جهان‌بینی هندواروپایی در شاهنامه فردوسی و حماسة‌ قرقیزی ماناس. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1392; 1 (2) :129-148

URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-1576-fa.html

مقایسه بازتاب‌ جهان‌بینی هندواروپایی در شاهنامه فردوسی و حماسة‌ قرقیزی ماناس
ناصر نیکوبخت 1، آیدا قالدیرعلیوا2 ، غلامحسین غلامحسین‌زاده3 ، محمد دانشگر4
1- دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3- دانشیار زبان و ادبیان فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
4- استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه امام حسین (ع)، تهران، ایران
چکیده:   (9822 مشاهده)
«جهان­بینی هندواروپایی» به ­دلایل غنای محتوایی و ادبی آن از دیرباز، بازتاب چشمگیری در شکل گیری متون نظم و نثر فارسی داشته و آثار بسیاری را از جنبه­های مختلف تحت تأثیر قرار داده است؛ به­گونه­ای­ که آثار برجسته­ای چون شاهنامة فردوسی و حماسه قرقیزی ماناس از کهن­الگوهای آن بهره برده­اند. هدف اصلی این مقاله، بررسی تأثیر پذیری دو متن حماسی شاهنامه و ماناس از این جهان بینی است؛ به­ این منظور، براساس ­نظریه «سه­ کنشِ ژرژ دومزیل» رفتار قهرمانان هر دو اثر، بررسی و توصیف شده است. پژوهش حاضر نشان می­دهد سه کنشی که در این نظریه مورد تأکید قرار می­گیرد، در تمام سطوح داستان­های این دو حماسه به ­کار رفته است؛ بنیاد نظریه «سه ­کنش»، بر تقابل و هماهنگی نیروهای دوگانه نهاده شده، همان گونه که پایه اصلی تفکر شاهنامه و ماناس نیز براساس مبارزه خیر و شر قرار گرفته است که جلوه­های آن را در قهرمانانی ­چون سیاوش/ رستم (در شاهنامه) و ماناس/ باکایی (در ماناس) به­خوبی می­توان دید. قهرمان اول، نمونه­ ای از خرد، روشنفکری، رستگاری، حمایت، اراده، کمک و آرامش است که به­صورت پیری فرزانه در هنگام ناتوانی قهرمان دوم ظاهر می­شود تا او را از مخمصه برهاند. قهرمان دوم نیز نماد خشونت، سختگیری، خونگرمی و جنگجویی است که در عین حال نظام عناصر اربعه را تنظیم می­کند و با نیروی جسمانی و روانی خود به­زندگی مردم صلح و سامان می­بخشد.
واژه‌های کلیدی: ادبیات تطبیقی، واژگان کلیدی: جهان ­بینی هندواروپایی، نظریة­ سه کنش دومزیل، شاهنامه فردوسی، ماناس قرقیزی
متن کامل [PDF 219 kb]   (5284 دریافت)    

دریافت: 1390/12/7 | پذیرش: 1391/4/28 | انتشار: 1392/7/1
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.