بررسی تطبیقی توصیف در رمان "شوهر آهوخانم" و رمان "زینب" با تاکید بر گفتگو

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
1 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سلمان فارسی کازرون، کازرون، ایران.
2 گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه سلمان فارسی کازرون. کازرون. ایران.
چکیده
در سده بیستم در مصر و ایران دو رمان تاثیر گذار به نگارش درآمد که جایگاه ویژه ای یافتند. رمان زینب از دکتر هیکل در مصر و رمان شوهر آهو خانم از علی محمد افغانی جریان تازه ای در نثر داستانی دو کشور پایه گذاری کردند. بدیهی ست به سبب ذات رمان و تفصیل در آن، عنصر توصیف جایگاهی برجسته دارد. گفتگو یکی از ابزارهای موثر در توصیف است و جریان داستان میان شخصیت های داستان را زنده تر می­کند. اگر چه رمان زینب هنوز به فارسی برگردانده نشده و تنها ترجمه ای به انگلیسی از آن در دست است، پایان نامه ای در تطبیق این دو رمان تاثیرگذار تدوین شده است که مقاله ای در باب توصیف در این دو اثر فراهم شده است. این پژوهش با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی و به روش کتابخانه ای به بررسی تطبیقی نقش و تاثیر و چگونگی کاربرد عنصر گفتگو در توصیف­های رمان شوهر آهوخانم از محمد علی افغانی و رمان زینب از محمد حسین هیکل به عنوان دو رمان پیشگام در ادبیات فارسی و ادبیات عرب پرداخته است. حاصل ، این که عنصر گفتگو در رمان شوهر آهوخانم، پررنگ، فنی و موثرتر از گفتگو در رمان زینب، به خصوص در پیرنگ داستان است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آزرم دخت، حبیبه (1392): نقد و بررسی رمان شوهر آهوخانم پایان‌نامه ارشد دانشگاه سلمان فارسی کازرون، استاد راهنما: محتشم محمدی.
آلوت، میریام، (1380). رمان به روایت رمان نویسان. ترجمه علی محمد حق شناس. تهران: نشرمرکز.
ابوسیانی، حسین؛ کاری، فاطمه (1391): تحلیل رمان زینب براساس نقد فمینیستی پژوهش نامه نقد ادب عرب، شماره 4 (6/62).
افغانی، علی‌محمد،( 1344). شوهر آهوخانم. تهران: امیرکبیر.
ایرانی، ناصر، (1364). داستان؛ تعاریف، ابزارها و عناصر. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
اینگرمنسن،رندی-اکونومی، پیتر، (1389). داستان نویسی. ترجمه سارا کاظمی‌منش. تهران: آوند دانش.
بیشاپ، لئوناردو، ( 1374). درسهایی در باره داستان نویسی. ترجمه محسن سلیمانی. تهران: زلال.
رضایی، امیدی؛ فرزاد، عبدالحسین و دیگران (1393): نقد تطبیقی پیدایش رمان در ایران و کشورهای عربی، نشریه ادبیات تطبیقی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، ش. 10.
رضایی، غلامعباس؛ کریمی، شرافت (1390): بررسی و نقد مناظر و اخلاق ریفیه نخستین رمان عربی. دو فصلنامه علمی پژوهشی نقد ادبی معاصر عربی. ش. اول.
سلیمانی، محسن، ( 1384). فن داستان‌نویسی. ترجمه محسن سلیمانی. تهران: امیرکبیر.
سید حسینی، رضا، ( 1389).مکتب های ادبی(ج2).تهران: نگاه.
میرصادقی، جمال، ( 1376). عناصر داستان. تهران: سخن.
وود، مونیکا، ( 1388). توصیف در داستان. ترجمه نیلوفر اربابی. اهواز: رسش.
هیکل، محمدحسین (2012): زینب؛ مناظر و اخلاق ریفیه، قاهره: هنداوی للتعلیم و الثقافه.
یونسی، ابراهیم، ( 1399). هنر داستان نویسی. تهران: نگاه.