تأثیر بافت موقعیتی در معناشناسی وصف‌های هنری اشعار موسوی و سعاده براساس انگارۀ هلیدی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
1 دانشگاه خلیج فارس بوشهر
2 هیئت علمی دانشگاه خلیج فارس
3 هیئت علمی دانشگاه خلیج فارس بوشهر
چکیده
از ابزارهای کارآمد زبان‌شناسی نقش‌گرا که به بررسی عوامل مؤثر در استنباط معانی می‌پردازد؛ بافت موقعیتی1 است که رابطۀ واژگان و جملات را با مصادیق خارج از نظام زبان بررسی می‌کند. بررسی این بافت منجر به درک معانی شگردهای ادبی از جمله وصف‌های هنری می‌گردد. وصف‌های هنری2 همان کاربست هنریِ صفت در کلام است که به سبب قرار گرفتن در بافت کلام ادبی، دلالت‌های‌ متفاوت پیدا می‌کند. در این پژوهش با روش توصیفی_تحلیلی و با استناد به مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی بر آن شدیم تا با توجه به نظریۀ زبان‌شناسی نقش‌گرای هلیدی، به معناشناسی وصف‌های هنری اشعار حافظ موسوی (1333ش) شاعر معاصر ایرانی و ودیع سعاده (1948م) شاعر معاصر لبنانی بپردازیم. نتایج پژوهش بیانگر آن است که مدلول‌های وصف‌های هنری اشعار دو شاعر به دو دستۀ تاریک و روشن قابل تقسیم است که بسامد مدلول‌های تاریک در اشعار به سبب ترسیم موضوعات اجتماعی بیش از مدلول‌های روشن است؛ اگرچه غالباً روزنه‌ای از امید در سراسر اشعار دو شاعر نمایان است. روایی بودن و افعالِ متناسب با آن از بارزترین ویژگی‌های سبکی وصف‌های هنری اشعار دو شاعر است. انتخاب شاعر به عنوان مشارک اصلی بندها باعث حضور مستقیم آن‌ها در فضای اشعار شده است. وجه اخباری در بندها پربسامد بوده و القاگر مفهوم احتمال و تداول در قالب عنصر وجهی وابسته‌سازی است؛ زیرا دو شاعر وصف‌های هنری را چون عرصه‌ای برای بیان شرح حال خود و جامعه برگزیده‌اند. .

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Abdul Latif, Muhammad Hamas (2000). Grammar and semantics. First Edition. Cairo: Dar Al-Sharq.
Dubois, Monique (1994). The living codes of the world. Translated by Jalal Sattari. First Edition. Tehran: Markaz Publishing.
Shafi'i Kadkani, Mohammad Reza (1993). Imaginations in Persian poetry (Critical research on the evolution of images of Persian poetry and the course of rhetoric theory in Islam and Iran). Fifth Edition. Tehran: Agah
------------------------------------ (2012). Music Poetry. 13th edition. Tehran: Agah.
----------------- (2013) with lights and mirrors (in search of the roots of the evolution of contemporary Iranian poetry). fourth edition. Tehran: Sokhan.
Shawalia, Jean and Gerbran, Allen (2006). Culture of symbols, myths, dreams, customs, images, gestures, shapes and forms, etc. Translated and researched by Soodabeh Vazayeli: C4. First Edition. Tehran: Jeyhun.
Saneipour, Mohammad Hassan (2011). Fundamentals of rhetorical analysis in the Holy Quran. First Edition. Tehran: Imam Sadegh (AS) University.
Soren, Peter A. M (2009). Schools of Modern Linguistics in the West. Translated by Ali Mohammad Haqqashenas. First Edition. Tehran: Samt.
Louis, M.M. (1959). Language in the assembly. Complete translation by Hassan. Cairo: House of Revival of Arabic Books.
Mohajer, Mehran and Mohammad Nabavi (1995). Towards the Linguistics of Poetry (Role-Oriented Approach). First Edition. Centeral Tehran.
Halliday, M & C. Matthiessen (2004). An introduction to functional grammar. London: Arnold.
Halliday, M & and R. Hassan (2014). Language, context and text (dimensions of language from the perspective of social semiotics). First Edition. Tehran: Siahroud.
Holman, C. H (1973). A Handbook to Literature. Based on the Original by William Flint Thrall and Addison Hibbard. Third Edition. New York: The Odyssey Press A Division of The Bobbs -Merrill Company, Inc., Publishers Indianapolis.
Hosseini, Maryam (2005). "Wind cryptography in Sanai's works". Scientific-Research Quarterly of Al-Zahra University of Humanities. Pp. 15 and 16. pp. 56 and 57. pp. 35-49.
Rezaei Jamkarani, Ahmad (2005). "The role of simile in stylistic changes". Two Quarterly Journal of Persian Language and Literature Research. No. 5, pp. 85-100.
Tamimdari, Ahmad and Nayreh Sadri (2014). "A study of stylistics and orientation in Golestan Saadi in the framework of systematic role-playing order". Persian Language and Literature Research Quarterly. 33. pp. 181-141.
Thompson, G (2004). Introducing functional grammar. London: Arnold.
T. Shipley, J (1943). Dictionary of World Literature. New York: The Philosophical Library.