بررسی هم‌پیوندی ادبیات ملی با مفهوم «ادبیات جهان»

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسنده
دانشگاه اراک
چکیده
این مقاله، هم‌پیوندی ادبیات (بوم) ملی را با مفهوم ادبیات جهان بررسی می‌کند. از دید گوته، ادبیات ملی در مقابل و متضاد ادبیاتی است که وی آن را «ادبیات جهان» می‌نامد. اما آیا براستی ادبیات ملی به‌طور عام و سایر ادبیات‌ها«در برابر»، «مقابل»، یا «متضاد» نگرۀ «ادبیات جهان» هستند یا «در کنار»، «متمم» یا «مکمل» ادبیات جهان؟ پیداست ادبیات جهان حیات و نضج و توسعۀ خود را مدیون ادبیات ملی است، چه اگر اثری ابتدا به جرگۀ ادبیات ملی یک کشور درنیاید، کمتر احتمال می‌رود که بتواند به جرگۀ آثار ادبی جهانی بدل شود. البته، هیچ ارتباط مستقیمی میان ادبیات ملی و ادبیات جهان برقرار نیست، یعنی الزامی ندارد که اثر برای آنکه به چرخۀ ادبیات جهان درآید، حتماً ملی باشد. لیکن، ملی بودن یعنی احراز شاخص‌ها و کیفیت‌های لازم در سطح ملی، ممکن است زمینه را برای ورود اثر ملی به سطح تراملی و بین‌المللی فراهم کند. در واقع، غنای ادبیات جهان ممکن است به غنای ادبیات ملی وابسته باشد و برعکس. با این حال، اگر پای ادبیات ملی در میان نباشد، از ادبیات جهان نیز کمتر خبری در میان خواهد بود. این مقاله می‌کوشد نسبت میان ادبیات ملی و جهان را از منظری نظری بررسی کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اسماعیل‌پور، ابوالقاسم (۱۳۷۷). اسطوره بیان نمادین. تهران: سروش.
امن‌خانی، عیسی (۱۳۹۸). تبارشناسی نقد ادبی ایدئولوژیک در ایران معاصر: از انقلاب مشروطه تا انقلاب ۵۷. تهران: نشرخاموش
آرمسترانگ، کارن (۱۳۹۰). تاریخ مختصر اسطوره. ترجمۀ عباس مخبر. تهران: مرکز
بهار، مهرداد (۱۳۷۵). پژوهشی در اساطیر ایران. تهران: آگاه
جونز، ارنست و همکاران (1366). رمز و مثل در روانکاوی. ترجمه جلال ستاری. تهران: انتشارات توس.
رجایی، نجمه. 1381. اسطوره‌های رهایی: تحلیل روان‌شناسانه اسطوره در شعر عربی معاصر. مشهد: ادانشگاه مشهد.
رشیدیان، بهروز (1370). بینش اساطیری در شعر فارسی. تهران: نشر گستره.
سارلی، ناصرقلی (۱۳۸۷). زبان فارسی مهیار. تهران: هرمس
شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۹۰). با چراغ و آینه. تهران: سخن
شمیسا، سیروس (1378). نقد ادبی. تهران: انتشارات فردوس.
فتوحی، محمود (۱۳۹۶). درآمدی بر ادبیات‌شناسی: راهنمای اصول آموزش و پژوهش در ادبیات فارسی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی
کمبل، جوزف (۱۴۰۱). قدرت اسطوره. ترجمۀ عباس مخبر. تهران: مرکز
مسکوب، شاهرخ (۱۳۹۸). هویت ایرانی و زبان ایرانی. تهران: فروزان روز
Bodkin, Moud (1974). Archetypal Patterns in Poetry: Oxford University press.
Damrosch, David (2003). What is World Literature? Princeton: Princeton University Press
DHaen, Theo d’. (2012). The Routledge concise history of world literature. London : Routledge.
McNeill, Lynne S. (2013). Folklore Rules: A Fun, Quick, and Useful Introduction to the Field of Academic Folklore Studies. Utah State University Press
Pasewalck, S. (2012). Between National Literature and World Literature. Teaching literature in Germany today. Interlitteraria, 17, 211−224.
Samuels, Andrew, Bani Shorter & Fred Plaut (1992). A Critical Dictionary of Jungian Analysis. Routledge.
Walker, Steven F. (2002). Jung and the Jungians on Myth. Routledge.
Witzel, Michael E. J. (2013). The Origins of the World’s Mythologies. Oxford: OUP.