1
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی
2
دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات تطبیقی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
ادبیات تطبیقی در فرایند تکامل خود، روش‌شناسی‌های متنوعی را عرضه کرده است. رهیافت نقدبنیاد ادبیات تطبیقی ضمن گسستن قیدوبندهای رهیافت تاریخ‌گرا، بر ضرورت کشف پیوند ادبیات با دیگر هنرها و دانش‌ها برای استخراج و طبقه‌بندی قوانین عام حاکم بر ادبیات و در نتیجه، درک بهتر و جامع‌تر آن تأکید ورزیده است. پژوهش حاضر با تکیه بر این دیدگاه، بخشی از روایت لیلی و مجنون نورالدین عبدالرحمن جامی در مثنوی هفت اورنگ را با نگاره‌ای منسوب به مظفرعلی از پیروان مکتب نگارگری تبریز واکاوی کرده است. براساس پژوهش پیشِ‌رو، عناصر زمان، پیرامتنیت، توصیف و دلالتمندی جزو اصول کلی ادبیات‌اند؛ این مسئله از رهگذر مقایسه ادبیات با نگارگری بر ما مبرهن می‌شود و می‌توان آن را به نگارگری نیز تعمیم داد. در بخش دیگری از این پژوهش، دلالت‌های ضمنی نهفته در نگاره نیز استخراج شده است؛ کشف پیوند ادبیات با نگارگری می‌تواند میزان التذاذ هنری مخاطب حرفه‌ای را دوچندان سازد و نگرنده در عین قرار گرفتن در برابر یک نگاره، از هر دو لذت هنری حاصل نماید. در عین حال، دریافت مخاطب از متن نوشتاری نسبت به دریافت وی از متن دیداری متمایز است. چه، دریافت یک متن روایی به گونه‌ای استدلالی و در نتیجه غیرمستقیم و تدریجی رخ می‌دهد اما درباره یک نگاره با نوعی فهم حسی و مستقیم روبه‌رو هستیم. همچنین پژوهش حاضر نشان می‌دهد متن ادبی پس از انتقال به یک میدان دلالتگرانه دیگر، به ناگزیر بخشی از عناصر شکل‌دهنده خود را از دست می‌دهد یا این عناصر با شکل و شمایل متفاوتی ظاهر می‌شوند.
Remak. Henry (1961). "Comparative Literature: Its Definition and Function". Pp. 3-37. Comparative Literature: Methods and Perspective. Ed. Newton P. Stalknecht and Horst Frenz. First Published. USA: Southern Illinois University Press.
Rimmon - Kenan, Shlomith. (1983). Narrative Fiction Contemporary Poetics. London: Methuen & Co .Ltd.
Wellek, Rene. (2009). "The Crisis of Comparative Literature". Pp: 161-172. The Princeton Sourcebook in Comparative Literature, From the European Enlightenment to the Global Present. Ed.: David Damrosch, Natalie Melas and Mbongiseni Buthelezi. USA: Princeton University Press.
آلبوغبیش,عبدالله و آشتیانی عراقی,نرگس . (1397). پیوند ادبیات و نگارگری؛ خوانش تطبیقی لیلی و مجنون جامی و نگاره‌ای از مظفرعلی. پژوهش های ادبیات تطبیقی, 6(1), 31-58.
MLA
آلبوغبیش,عبدالله , و آشتیانی عراقی,نرگس . "پیوند ادبیات و نگارگری؛ خوانش تطبیقی لیلی و مجنون جامی و نگاره‌ای از مظفرعلی", پژوهش های ادبیات تطبیقی, 6, 1, 1397, 31-58.
HARVARD
آلبوغبیش,عبدالله,آشتیانی عراقی,نرگس. (1397). 'پیوند ادبیات و نگارگری؛ خوانش تطبیقی لیلی و مجنون جامی و نگاره‌ای از مظفرعلی', پژوهش های ادبیات تطبیقی, 6(1), pp. 31-58.
CHICAGO
عبدالله آلبوغبیش و نرگس آشتیانی عراقی, "پیوند ادبیات و نگارگری؛ خوانش تطبیقی لیلی و مجنون جامی و نگاره‌ای از مظفرعلی," پژوهش های ادبیات تطبیقی, 6 1 (1397): 31-58,
VANCOUVER
آلبوغبیش,عبدالله,آشتیانی عراقی,نرگس. پیوند ادبیات و نگارگری؛ خوانش تطبیقی لیلی و مجنون جامی و نگاره‌ای از مظفرعلی. پژوهش های ادبیات تطبیقی, 1397; 6(1): 31-58.
پژوهش های ادبیات تطبیقی