بررسی نظریه پرسی بیشی شلی و آنتونن آرتو با نگاهی بر نمایشنامه خاندان چن چی اثر شلی و خاندان چن چی اثر آرتو.

نویسندگان
مهسا طالبی رستمی 1
فریندخت زاهدی 2
مارال اصغریان 3
1 دانشگاه تهران/ پردیس هنرهای زیبا
2 دانشیار گروه هنرهای نمایشی، دانشکدۀ هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
3 کارشناس ارشد ادبیات نمایشی، دانشکدۀ هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
سال‌ها پیش در روم فاجعه‌ای در قصر خاندان مشهور و ثروتمند چن‌چی رخ داد که موجبات نوشتن نمایشنامه‌ای با نام خاندان چن‌چی را توسط دو نمایشنامه‌نویس جریان‌ساز با رویکردها و اندیشه‌های نوشتاری متفاوت، فراهم ساخت. مقالۀ حاضر مقایسۀ تطبیقی رویکردهای متفاوت این دو نویسنده است: نظریۀ پرسی بیشی شلی با توجه به جنبشی که در انگلیس به شکل رومانتی-سیسم در جریان بود و نظریۀ آنتونن آرتو با توجه به عقاید او در مورد تئاتر بی‌رحمی. هدف از نگارش این مقاله یافتن تفاوت‌ها و شباهت‌های فکری دو نویسنده در باب یک واقعۀ تاریخی و ربط آن به تئاتر و متن از دیدگاه آنها است. شاعرانگی، بخشیدن وجه ادبی و توصیف کلامی از ویژگی‌های بارز کار شلی محسوب می‌شود؛ در حالیکه آنتونن آرتو با مخالفت شدید نسبت به ادبیات در تئاتر، سعی می‌کند به کارگردانی و اجرا تأکید کند و نمایشنامه را با عملکردها و روش‌های اجرایی مورد نظرش بنویسد. در این راستا مطالعۀ تطبیقی دو نمایشنامۀ مذکور به شرح تفاوت‌های ساختمایه‌ای آنها می‌پردازد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که پرسی بیشی شلی برای تلطیف بخشیدن به ماجرای خشونت‌آمیز چن‌چی‌ها، به وقایعی که فقط در کلام نمود پیدا می‌کنند و اعمال شخصیت‌ها را با زبان در صحنه‌های متفاوت نشان می‌دهند، پناه آورده است؛ در حالیکه آنتونن آرتو اعمال خشونت‌آمیز شخصیت‌ها را در زمان حال و با خشم مضاعفی به تصویر می‌کشد، آنقدر که از شخصیت‌های لال و بی‌کلام بهره برده و صحنه‌های فرعی را حذف کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- Artaud, Antonin & James O. Morgan (1958). "The Theatre and Cruelty". The Tulane Drama Review. The MIT Press. No. 3. pp. 75-77.
- Guy Steffan, Truman (1969). "Seven Accounts of the Cenci and Shelley Drama". Studies in English Literature. Rice University. No. 4. pp. 601-618.