تحول معنایی وامواژه های عربی در کلیله و دمنه

نویسندگان
1 استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2 کارشناس ارشد ادبیات تطبیقی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده
تحول معنایی یکی از تغییرات زبانی است که در سطح واژه‌ها رخ می‌دهد و منظور از آن، حفظ شکل ظاهری واژه و تغییر معنای نخستین و پذیرش معنایی تازه است. وام‌واژه‌ها یکی از زمینه‌های به وجود آمدن تحول معنایی هستند. در این مقاله، به تحول معنایی برخی از وام‌واژه‌های عربی کتاب کلیله و دمنة فارسی می‌پردازیم. ابتدا عوامل و نحوه تحول معنایی را از نظر زبان‌شناسان مطرح می‌کنیم و سپس وام‌واژه‌های تحول معنایی‌یافته کتاب کلیله و دمنه را براساس این اصول مورد بررسی قرار می‌دهیم. در این بررسی که مطالعه‌ای طولی است، تحول معنایی وام‌واژه‌های عربی را در زبان فارسی قرن ششم هجری نسبت به قرون پیشین مقایسه کردیم. برای این کار، چهار لغت‌نامه عربی در قرن‌های دوم، سوم و پنجم را انتخاب و معنی آن‌ها را با لغتنامه دهخدا در زبان فارسی مقایسه کردیم. هدف این پژوهش بررسی جایگاه وام‌واژه‌ها در ادبیات تطبیقی و اهمیت بررسی آن‌ها در متون ادبی فارسی است. پس از بررسی چرایی تحول معنایی وام‌واژه‌ها، چرایی اهمیت آن‌ها در ادبیات تطبیقی را مشخص کردیم.

کلیدواژه‌ها