1
استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تبریز، آذربایجان شرقی، ایران
2
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تبریز، آذربایجان شرقی، ایران
چکیده
نیما که به‌عنوان پدر شعر جدید فارسی شناخته میشود، با بهرهگیری از آثار ایرانی پیش از خود و منابع فرنگی، به‌ویژه ادبیات فرانسه، توانست درکنار ساختارشکنی هنری در شعر فارسی، به‌عنوان شاعری «دورانساز»، مضامین و تصاویری جدید در شعر فارسی پدید آورد. بررسی تأثیرپذیری نیما از آثار فرنگی، هم به شناسایی منابع و سرچشمههای مضامین و عناصر شعر جدید فارسی کمک می‌کند و هم در شناخت شخصیت هنری نیما و بوطیقای وی بسیار مؤثر است. برخی از تصاویر جدید نیما که برای اولین‌بار در شعر فارسی و برپایه قواعد هنری ارائه شدهاند، از آثار شاعران فرنگی، به‌ویژه شاعران رمانتیک فرانسه، الهام گرفته‌اند.
در پژوهش حاضر، افسانة نیما را با قطعات شبهای آلفرد دو موسه (1810-1857)، در چارچوبی علمی و به‌صورت تطبیقی مقایسه می‌کنیم و میزان و نوع تأثیرپذیری نیما در سرودن افسانه از الگوی فرانسوی را مورد بررسی قرار می‌دهیم. این اشعار اشتراکات ویژهای دارند و به همین دلیل، الگوبرداری نیما از شعر فرانسوی برای ایجاد ساختاری جدید در نظام زیبایی‌شناسی شعر فارسی قطعیت می‌یابد. بستر هریک از این اشعار، مکتب رمانتیسم است و درنتیجه تصاویر، عاطفه، تخیل و تمامی اجزای این اشعار به مکتب رمانتیسم تعلق دارند. افسانه و قطعات شبهای آلفرد دو موسه انگیزه سرایش و عناصر دراماتیک، اعم از مکالمه و شخصتپردازی مشترکی دارند که در پژوهش حاضر با ارائه نمونههایی از این اشتراکات، توان هنری نیما در الهامگیری از الگوی فرانسوی را مشخص می‌کنیم.
پژوهش های ادبیات تطبیقی