دوره 4، شماره 1 - ( 1395 )                   جلد 4 شماره 1 صفحات 99-69 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23452366.1395.4.1.6.3

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Towfigi H, Alavi Moghaddam M, Towfigi M. A comparative study of proverbial method in the poem of Saadi and Motenabbi. CLRJ 2016; 4 (1) :69-99
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-9131-fa.html
توفیقی حسن، علوی‌مقدّم مهیار، توفیقی محمّد. بررسی تطبیقی «اسلوب معادله» در شعر سعدی و متنبّی. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1395; 4 (1) :69-99

URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-9131-fa.html

بررسی تطبیقی «اسلوب معادله» در شعر سعدی و متنبّی
حسن توفیقی1 ، مهیار علوی‌مقدّم2 ، محمّد توفیقی3
1- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
2- دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
3- کارشناس ارشد زبان و ادبیات عرب، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
چکیده:   (15013 مشاهده)
در گستره ادبیات تطبیقی، شعر سعدی و متنبّی را از بسیاری جهات قابل مقایسه دانسته­اند. یکی از نقاط مشترک در شعر این دو شاعر فارسی‌زبان سده 6 ق و عرب‌زبان سده 4 ق، کاربرد آرایه «اسلوب معادله» در انواع گوناگون شعری است و همین امر بسیاری از منتقدان را بر آن داشته است که سعدی را از نظر مضمون و اسلوب شعری، پیرو متنبّی، شاعر پرآوازه عرب، بدانند. این مقاله بر آن است ضمن تحلیل آماری اسلوب معادله در کلیّات سعدی و دیوان متنبّی، به بسامد مضامین یکسان بین این دو شاعر بپردازد و پس از آن، توانایی دو شاعر را در بهره‌گیری از عناصر اصلی شعر (عاطفه، تخیّل، زبان)، مورد سنجش قرار دهد و نیز پشتوانه فرهنگی شعر و تحرّک و پویایی تخیّل هریک را نشان دهد. در راستای این اهداف، به نظر می‌رسد دایره واژگانی و تخیّل سعدی از متنبّی گسترده‌تر است و «منِ» شخصیِ سعدی، به‌ویژه در حکمت­هایش، به «منِ» بشری بیشتر نزدیک شده است؛ نیز شعر سعدی از شعر متنبّی، پشتوانه فرهنگی نیرومندتری دارد؛ دو سوی اسلوب معادله از رهگذر تخیّلش دارای ابداع، تنوّع و پویایی هستند و در‌مجموع، اسلوب معادله، شعر سعدی را از عواطف انسانی سرشار ساخته است. از‌این‌رو، موضوع پیروی کامل سعدی از متنبّی- دست‌کم در حوزه اسلوب معادله- چندان درست نمی­نماید.
واژه‌های کلیدی: شعر سعدی و متنبّی، اسلوب معادله، تحلیل آماری، عناصر شعری‌، ادبیات تطبی
متن کامل [PDF 302 kb]   (7569 دریافت)    

دریافت: 1392/8/14 | پذیرش: 1394/4/14 | انتشار: 1395/3/1
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.