1- دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی و پژوهشگر پاره وقت پژوهشکده کردستان شناسی دانشگاه کردستان ، h.sarbaz@uok.ac.ir
2- کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه کردستان
چکیده: (358 مشاهده)
داستان عشق مجنون و لیلی در دوره اموی از داستانهای عاشقانه معروفی است که در ادبیات عربی، فارسی، ترکی، کردی و... بازتاب یافتهاست. در این داستان، قیس بر اثر شور عشق، راز علاقه خود به لیلی را بر زبان میآورد و این کار باعث خشم خانواده لیلی و مانع ازدواج آنان میشود. داستان مم آلان یکی از داستانهای عاشقانه فولکلوریک کردی است که در آن مم، تنها پسر پادشاه یمن علیرغم میل پدر و مادرش عاشق زین، خواهر میر زینالدین، حاکم شهر جزیر میشود و فتنهگریهای بکر شیطان صفت مانع وصال آنان میشود. احمد خانی این داستان عاشقانه را در شاهکار ادبی خود تحت عنوان «مم و زین» به نظم درآورده و اگرچه در منظومه خود به داستان فولکلوریک «مم آلان» نظر داشته، اما به کلی آن را دگرگون ساخته و از نو آن را نوشته است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی به بررسی چگونگی بازتاب حب عذری در دو اثر مذکور پرداخته میشود. نتایج پژوهش نشان میدهد که در هر دو داستان ویژگیهای حب عذری چون: پاکی، وفاداری، دوری از هوا و هوس، متحمل شدن سختیهای ناشی از عشق، آشفتگی عاشقان، مرگ در راه عشق و ... پدیدار شده است، با این تفاوت که پایان داستان مم و زین بر خلاف داستان مجنون لیلی، به یک عشق الهی و حقیقی ختم شده است. بر این اساس، داستان مجنون لیلی صرفا یک داستان عاشقانه، اما مم و زین یک داستان عاشقانه و عارفانه است.