1- دانشگاه فردوسی مشهد ، assiehrad67@gmail.com
2- استادیار دانشگاه شهید بهشتی
چکیده: (1872 مشاهده)
در طول تاریخ، شخصیت نمرود به عنوان نمادی از ظلم شناخته میشود. وجود روایات متعدد، بستری را برای بازنویسیهای متفاوت از داستان وی در متون مختلف تاریخی و ادبی فراهم کرد. نسخههای بسیاری از این داستان در دست است که از آن جمله میتوان به تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار از مفسر نامی قرن ۵۲۰ ه.ق، ابوالفضل الرشیدالدین میبدی اشاره کرد. وی شخصیت نمرود را بر پایۀ سورههایی از قرآن و به صورت داستانهای پراکنده به تصویر کشیده است. نمود دیگری از این روایت را نیز میتوان در اثر حماسی ویکتور هوگو، شاعر و ادیب فرانسوی مشاهده کرد. هوگو در کتاب افسانۀ قرون، با بهرهگیری از اساطیر و کتابهای مذهبی مختلف به نگارش داستان نمرود در قالب حماسی پرداخته است. هدف پژوهش حاضر بررسی سیر تحول شخصیت نمرود در دو ژانر حماسی و تفسیری بر پایۀ دانش مضمونشناسی از نوع بازنمایی ادبی شخصیتهای مشهور و افسانهای است. روششناسی این جستار نیز بر پایۀ دانش روایتشناسی و به ویژه تطور یک شخصیت واحد در بافت متفاوت هر دو داستان است. در نتایج به دست آمده خواهیم دید که تفاوت در نوع نگاه نویسنده به جامعهای که در آن زندگی میکند و هدف او برای بازتاب افکارش در جامعه، چگونه سبب پرورش داستان در بافت فرهنگی متفاوت و ایجاد تحولات جهتیافته در قسمتهایی از آن میشود. این روشها برای پاسخگویی به چگونگی سیر تحول شخصیت نمرود در مسیر بازنویسی داستان است.
واژگان کلیدی: ابوالفضل رشیدالدین میبدی، روایت شناسی، مضمونشناسی، نمرود، ویکتور هوگو.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
پژوهشهای تطبیقی دریافت: 1400/9/18 | پذیرش: 1401/1/16 | انتشار: 1401/3/10