1- دانشگاه امام صادق علیه السلام ، shahiditabar@isu.ac.ir
2- دانشگاه صنعتی قم
چکیده: (2430 مشاهده)
مطالعه حاضر به بررسی تطبیقی غزل از دیدگاه استعاره مفهومی (لیکاف، ۱۹۸۰) میپردازد. پیکره زبانی این پژوهش شامل ۲۴ غزل (۱۸۹ بیت) از زبانهای فارسی، ترکی آذربایجانی و انگلیسی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که پربسامدترین حوزه مقصد در نظام مفهومی شعرا در غزل حوزه «عشق» است. همچنین، استعارههای مفهومی غالب در حوزه عشق، با توجه به دیدگاه لیکاف، در زبانهای فارسی، ترکی و انگلیسی بدین قرار است: الف) زبان فارسی: عشق سفر است، عشق شراب است، عشق پیوند است، عشق آتش است، عشق بیداری است، عشق معامله است. ب) زبان ترکی: عشق ظلم است، عشق ضرر است، عشق انتظار است، عشق چرخش/طواف است، عشق بهار است، عشق شراب است، عشق واعظ است. ج) زبان انگلیسی: عشق زنده است، عشق ناپایدار است، عشق تضاد است. از دیگر یافتههای مطالعه حاضر این است که در برخی از غزلها صورت زبانی شعر در بسامد وقوع استعاره مؤثر میباشد. به عبارت دیگر، فرم زبانی در غزل میتواند بر نوع و میزان استفاده شاعر از استعاره تاثیر مستقیم داشته باشد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که استعاره مفهومی غالب در غزل همان هسته تشکیلدهنده و ایجادکننده شعر میباشد. استعاره مفهومی مذکور از ابتدای تشکیل غزل به عنوان نیروی محرک شاعر بوده و احتمالا شاعر را به گفتن شعر واداشته است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
پژوهشهای تطبیقی دریافت: 1400/2/28 | پذیرش: 1400/5/18 | انتشار: 1400/8/10