Asadi Y, Farhadi N, Esmaeili H. A Comparative Study of the "Phenomenon of Sleep" Fear from the Viewpoint of Emmanuel Levinas and Rumi's Mystical Thoughts with Emphasis on Shams Ghazals. CLRJ 2021; 9 (1) :105-132
URL:
http://clrj.modares.ac.ir/article-12-48744-fa.html
1- دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گچساران ، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران
2- استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، ایران ، na.farhadi@cfu.ac.ir
3- استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گچساران ، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران ، ایران
چکیده: (2848 مشاهده)
در تمام گونههای ادبیّات، خواب و پدیدههای مربوط به آن از مهمترین بنمایههای شاعران و نویسندگان میباشد که از زوایای مختلف، بدان نگریسته شده است. مولانا در بیشتر موارد، پیامش را بهصورت طبیعی و بر پایۀ ساختارِ مبتنی بر عادتهای زبانی و نظام فکری صوفیانه بیان نمیکند. او شالودۀ انتظارات و تصوّرات خواننده را با درهم ریختن اساس تعاریف عرفانی بر هم میریزد، در نگرش سیّال و قاعدهگریز مولانا، هر واژه میتواند برخلاف مصطلاحات و مفاهیم تثبیتشدۀ صوفیانه، رنگ و مفهومی تازه به خود بگیرد. خواب نیز در ذهن مولانا با نگرشی چندوجهی درهم تنیده شده است و هر لحظه نمود دیگر مییابد. در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و شیوۀ کتابخانهای با بررسی غزلیّات مولانا و کتاب «از وجود به موجود» لویناس به مقایسۀ مفهوم شبهراسی و خوابهراسی از منظر مولانا و امانوئل لویناس از دیدگاه مکتب آمریکایی پرداخته شده است. نتایج پژوهش بر آن است که هر دو اندیشمند بر این باورند که خوابهراسی، جزء اوّلین منزلها در سیر و سلوک و اساس حرکت است. دعوت مولانا و لویناس دعوت به فراسو و فراروی از وضعیت انسان اسیر در دنیا و ترک آداب نظری و پرداختن به سلوک حقیقی با کمک بیداری حقیقی و پرداختن به "دیگری" است. لویناس دیگری را جایگزین خدا در مقام نامتناهی قرار میدهد و در اندیشۀ مولانا دیگری همان معشوق است و شمس در مقام معشوق برای مولانا آمیزه ای از صفات زمینی و آسمانی است و به آنچه که لویناس دربارۀ دیگری میگوید شباهت دارد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
پژوهشهای تطبیقی دریافت: 1399/10/9 | پذیرش: 1400/1/21 | انتشار: 1400/3/3