1- دانشگاه شهرکرد
2- دانشگاه هنر تهران
چکیده: (9739 مشاهده)
سینمای پرمخاطب جهان سالهاست که وامدار ادبیات داستانی و بهویژه رمان است و آنگونه که از اَسناد موجود برمیآید، نزدیک به 85 درصد آثار مورد توجه در آکادمی اسکار، اقتباس از رمانهای مشهور و گاه غیرمشهور بوده است. باوجود توجه سینمای کشورهای مختلف به ادبیات داستانی خویش و بهرهبرداری حتی اقتصادی از این گنجینه، در تاریخ سینمای ایران این امر بهندرت اتفاق افتاده است. بهزعم نگارندگان این مقاله، یکی از مهمترین دلایل بیتوجهی سینمای ایران به ادبیات داستانی، کمبود پژوهشهای مربوط به چرایی، چگونگی، فرایند و دستاوردهای اقتباس سینمایی از ادبیات داستانی در دیگر کشورها و ایران است. به همین منظور، در این مقاله کوشش شده است با روشی توصیفی- تطبیقی، اقتباس فیلم ایرانیِ (نسبتاً موفق و شناختهشدۀ سینمایی) «شازدهاحتجاب» (به کارگردانی بهمن فرمانآرا) از رمانی به همین نام از هوشنگ گلشیری بررسی شود. عناصر روایت در هر دو اثر (مکتوب و سینمایی) در کنار یکدیگر قرار گرفته و مؤلفههای جذاب شدن یک اثر اقتباسیِ سینماییِ ایرانی استنتاج شده است. از مهمترین دستاوردهای پژوهش حاضر، علاوهبر شناخت وجوه افتراق و اشتراک دو گونه، میتوان به استخراج و معرفی مابهازاهای خلاقانه تصویری ساخت جریان سیال ذهن فیلم اشاره کرد.
دریافت: 1396/3/28 | پذیرش: 1395/12/1 | انتشار: 1396/3/28