1- دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اراک ، h-haidary@araku.ac.ir
2- استادیار زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه اراک
چکیده: (5106 مشاهده)
موضوع این مقاله بررسی تطبیقی دو قصه تمثیلی حُسن و دل نوشته سیبک نیشابوری و سفر زائر اثر جان بنیان است. از مهمترین وجوه مشترک این دو قصه، شخصیتپردازی براساس صفات و ویژگیهای انسانی و اعضای جسم آدمی است. این نوع شخصیتپردازی اگرچه نادر است، در زبان فارسی و انگلیسی نمونه دارد. وجه دیگر شباهت، حضور شخصیتهای همنام و همانند در دو داستان است. تعداد شخصیتهای هر دو داستان متنوع و متعدد است که از آن میان شخصیتهایی که قابلیت تطبیق دارند، انتخاب شدهاند. سپس به شخصیتها و مکانهای یاریگر و شخصیتها و مکانهای مانع تقسیم شدهاند. شخصیتهای یاریگر در رسیدن سالک یا زائر به مقصد نقش دارند و شخصیتهای مانع سد راه میشوند. شخصیت اصلی سفر زائر کریستین است که شخصیتهایی همچون صبر، بصیرت، سخاوت، نجابت، تدبیر، صداقت و معرفت او را همراهی میکنند. شخصیتهای اصلی نمونه فارسی، حُسن و دل هستند که شخصیتهایی مانند نظر، خیال، صبر، دل، عشق، وفا و تبسم به کمک آنها میشتابند. ازجمله شخصیتهای مانع در سفر زائر، خودرأی کاهل، ظاهرپرست، ریاکار و بدگمان، و در حُسن و دل، زرق، رقیب، غمزه جادو، ناز و زلف هستند. از وجوه تفاوت این دو داستان نیز، هدف، سبک بیان، تلمیحات و اشارات و درجه واقعنمایی و انتزاع قابل ذکر است.