محمّدزاده فرشته، یاحقّی محمّدجعفر، نامورمطلق بهمن. تحلیل بینامتنی شاهنامه و تاریخنوشتههای عمومی از سده پنجم تا میانه سده هشتم هجری برمبنای ترامتنیّت ژرار ژنت. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1398; 7 (1) :69-90
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-15879-fa.html
1- دانشگاه فردوسی مشهد
2- دانشگاه شهید بهشتی تهران
چکیده: (8468 مشاهده)
چکیده متنها همواره با دلایل و انگیزههای خاص و به شیوههای گوناگون با متنهای دیگر پیوند مییابند. متنهای تاریخ عمومی که در طول تاریخ نوشته شده، نیز چنین هستند. شاهنامه پیشمتنی است که حضور گسترده آن در تاریخنوشتههای عمومی حاکی از وجود رابطه بینامتنی بین این دو متن در دو شاخه متفاوت، امّا وابسته است. از این رو مسئله پژوهش این است که پیوند بینامتنی میان شاهنامه و تاریخنوشتههای عمومی از سده پنجم تا میانه سده هشتم هجری چگونه بوده است؟ بدین منظور از نظریّه ترامتنیّت ژرار ژنت که یک نظریّه کامل در یافتن تمام جنبههای یک رابطه بینامتنی است، بهره بردهایم. هدف اصلی در این پژوهش کشف و شناخت انواع روابط ترامتنی با شاهنامه در تاریخنوشتههای عمومی است. روش پژوهش از نظر فضای انجام کار کتابخانهای و از جهت تحلیل داده-ها کیفی است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که تاریخنگاران با تأثیرپذیری از موقعیّت اجتماعی و نهاد حمایتگر خود، آگاهانه در جهت دستیابی به اهداف و انگیزههای خود از نگارش تاریخ عمومی با شاهنامه رابطه بینامتنی برقرار کرده و در این راستا به ترتیبِ بیشترین تا کمترین از سه گونه ترامتنی بینامتنیّت، سرمتنیّت و فرامتنیّت بهره بردهاند.
نوع مقاله:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
آسیب شناسی مکاتب و رویکردهای ادبیات تطبیقی دریافت: 1395/5/31 | پذیرش: 1398/3/25 | انتشار: 1398/3/25