دوره 8، شماره 3 - ( 1399 )                   جلد 8 شماره 3 صفحات 153-129 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23452366.1399.8.3.8.7

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
AHMADI M, Akbari B. Active Imagination, and symbol of “Ascension” in Abhar-al-Asheshqin, The Work of Roozbehan Baqli Shirazi. CLRJ 2020; 8 (3) :129-153
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-36193-fa.html
احمدی معصومه، اکبری بیتا. تخیل عرفانی، و محرک‌الگوی «عروج» در عبهرالعاشقینِ روزبهان شیرازی. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1399; 8 (3) :129-153

URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-36193-fa.html

تخیل عرفانی، و محرک‌الگوی «عروج» در عبهرالعاشقینِ روزبهان شیرازی
معصومه احمدی 1، بیتا اکبری2
1- دانشگاه علامه طباطبائی ، massumahm@gmail.com
2- دانشگاه تربیت مدرس
چکیده:   (2682 مشاهده)
تصویر درعالم عرفان هویتی متعالی می‌یابد. در همین راستا ژیلبرت دوران Gilbert Durand ادیب واسطوره شناس فرانسوی، معتقد است تصویر مقدم بر فکر است و هر تعقّلی بر پایه تخیّل زاییده و پرورده می‌شود. در ادبیات عرفانی، تصاویر حقیقی و حاصل «تخیّل فعال» و زائیده عالم مثال‌اند. در این مقاله،  نگاه تحلیلی به صور خیال در عبهرالعاشقین، اثر روزبهان بقلی شیرازی، با رویکرد «الگوشناسی تخیل» ژیلبرت دوران، و در سایه نظرات هستی‌شناختی سهروردی پیرامون عالم مثال، شناختی جدید از برخی مفاهیم نزد عارف مذکور بدست داده است: نشان داده‌ایم چگونه در عبهرالعاشقین، محرک‌الگوهایی همچون «عروج» در قالب نمادهایی آمده‌اند که در آن‌ها  ترس از زمانِ‌ ماندگی‌ تلطیف شده، و «محرکه‌های وضعیتیِ» تخیل جای خود را به «محرکه‌های حرکت رو به پایین» و یا «ریتم‌دار» داده‌اند، بگونه‌ای که ترس از مرگ در فنائی عاشقانه پنهان گردیده، و یا اصولاً از ترس خالی شده است. رژیم روزانه تخیل با ارزشگذاری مثبت به سمت رژیم شبانه تخیل گذر کرده و ساختار دوقطبی آن به ساختاری ترکیبی رسیده است و اینچنین دوگانگی وجودی عروج انسانی، از عالم ماده  به عالم ماورایی با حسی از خوف (ترس از گذر زمان) و رجاء (آرامش مهار زمان) آمیخته شده است.
واژه‌های کلیدی: ژیلبرت دوران، عبهرالعاشقین، عالم مثال، عرفان، نماد
متن کامل [PDF 518 kb]   (876 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: بررسی تطبیقی متون ادبی با سایر عرصه های دانشی و معرفتی مانند فلسفه، جامعه شناسی الهایات و روانشناسی
دریافت: 1398/6/13 | پذیرش: 1399/6/31 | انتشار: 1399/6/31
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.