دوره 11، شماره 4 - ( 1402 )                   جلد 11 شماره 4 صفحات 60-27 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


دانشیار گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. ، ekhtiari@um.ac.ir
چکیده:   (912 مشاهده)
قاسمی­گنابادی (د.982ق.) که عمده شهرتش به­واسطۀ حماسه­های ملی-تاریخی اوست، در آغاز مثنوی­هایش، معراج­نامه­ای سروده­است. معراج­نامه­های او همراه با تصاویر شعری زیبا در معراج حضرت محمد(ص) است؛ به­گونه­ای که هنری­ترین اشعار وی معراج­نامه­هاست. در این جستار مراحل و قسمت­های معراج رسول­الله (ص) بر اساس سروده­­های قاسمی تنظیم گردید و با آنچه در کتاب­­المعراج قشیری (د.465- 376ت.) آمده بود، از نظر مضمون مقایسه شد. این دو نمایندگان زبان و فارسی و عربی هستند که برای تطبیق انتخاب شدند. همچنین به این پرسش­ها پاسخ گفته شد که: قاسمی به چه مراحلی از معراج پیامبر(ص) توجّه داشته­است؟ چه اشتراکات و افتراقاتی بین معراج­نامه­های قاسمی و قشیری وجود دارد؟ جمع­آوری داده­های تحقیق به روش اسنادی-­کتابخانه­ای و شیوۀ تدوین محتوا توصیفی-­تحلیلی است و هدف معرفی معراج­نامه­های قاسمی. درنهایت این نتیجه حاصل شد که گرچه قاسمی و قشیری در اغلب وقایع معراج اتفاق­نظر دارند، امّا قاسمی واقعۀ معراج را با تصویرپردازی­های بیشتری بیان نموده­است. هر دو به معراج جسمانی معتقدند. قاسمی بر آن است پیامبر(ص) در عرش با چشم سِر یا دل خداوند را مشاهده کرد و قشیری این دیدار را با  چشم سَر می­داند. در شعر قاسمی از تاریخ وقوع معراج و شکافتنِ سینه و شستشوی قلب مبارک حضرت سخنی به میان نیامده، درحالی‌که قشیری به ذکر این دو نکته پرداخته­است. در این پژوهش دیگر تفاوت­های روایت قاسمی و قشیری در معراج پیامبر(ص) نیز بررسی شده­است.
 
متن کامل [PDF 922 kb]   (802 دریافت)    

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.