دوره 6، شماره 2 - ( 1397 )                   جلد 6 شماره 2 صفحات 127-106 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23452366.1397.6.2.8.1

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
ghahramani A, Ghahramanpour * M. Comparative The function of chess in the poetry of the Abbasid poets and Persian poets of the Iraqi and Azerbaijani schools. CLRJ 2018; 6 (2) :106-127
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-16764-fa.html
قهرمانی علی، قهرمانپور معصومه. بررسی تطبیقی کارکرد شطرنج در شعر شاعران دوره عباسی و شاعران فارسی مکتب عراقی و آذربایجانی. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1397; 6 (2) :106-127

URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-16764-fa.html

بررسی تطبیقی کارکرد شطرنج در شعر شاعران دوره عباسی و شاعران فارسی مکتب عراقی و آذربایجانی
علی قهرمانی 1، معصومه قهرمانپور1
1- دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
چکیده:   (8784 مشاهده)
بازی شطرنج از موتیف‌های پرکاربرد و مورد توجه شاعران بوده است. این بازی به طرق مختلف در ادبیات عربی و فارسی تجلّی یافته؛ تا جایی که به خاطر کارکردهای گوناگونش، می‌توان از آن به عنوان یک موتیف و کهن‌الگوی مضمون‌آفرین در این دو ادبیات یاد کرد. این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر مکتب آمریکایی ادبیات‌ تطبیقی، به بررسی مقایسه‌ای کاربرد شطرنج در شعر شاعران تازی و پارسی می‌پردازد.برخی از نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که نماد شطرنج دلالت‌های متفاوت؛ اما مشترکی در اشعار عربی و فارسی دارد. این کارکردها عبارتند از: بیان پیچیدگی‌ها و تحولات دنیوی، سرنوشت و تقدیر، سرگرمی و بی‌توجهی به مشکلات و مسائل دشوار جامعه، کارکرد حماسی یا کاربرد آن برای توصیف و تجسم صحنه‌ی جنگ وکارزار. همچنین برای نشان‌دادن برخورداری از هوش، ذکاوت و تدبیر در زندگی به کار می‌رود. کارکرد جامعه شناختی وروانکاوی نیز از دیگر اهداف به کارگیری این بازی می‌باشد. در مجموع می‌توان گفت شطرنج، قبل ازسقوط بغداد(656هـ) بیشتر نمادِ ذکاوت بوده و کارکرد حماسی داشته است، اما بعد از حمله‌ی ویرانگر مغول، در شعر شاعران مکتب عراقی و دوره‌ی انحطاط، جنبه‌های جامعه شناختی آن برجسته تر شده و بر متزلزل بودن جایگاه اجتماعی افراد دلالت می کند
واژه‌های کلیدی: ادبیات تطبیقی، شطرنج، مکتب عراقی، کهن الگو، نماد
متن کامل [PDF 406 kb]   (4466 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی | موضوع مقاله: آسیب شناسی مکاتب و رویکردهای ادبیات تطبیقی
دریافت: 1396/4/26 | پذیرش: 1397/6/24 | انتشار: 1397/6/24
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.