از رویکردهای تازه در حوزۀ نقد ادبی رویکرد بوم­نقد است که به بررسی رابطۀ میان انسان و طبیعت در ادبیات می­ پردازد. هرچند تعداد قابل توجهی از آثار نظری و کاربردی در حوزۀ بوم‌نقد منتشر شده ­است، اما تاکنون توجه چندانی به پژوهش بوم­نقد تطبیقی نشده­ است. پژوهش پیش­رو تلاشی است برای گشودن باب چنین پژوهش ­هایی به زبان فارسی در فضای دانشگاهی ایران. شاعر معاصر ایران، سهراب سپهری در اشعارش بارها به عناصر طبیعت اشاره می ­کند. شاعر و فیلسوف آمریکایی، رالف والدو امرسن نیز از طبیعت به عنوان موضوع آثارش استفاده می­ کند. به دلیل اهمیّت طبیعت در آثار این دو شاعر، کاربست رویکرد بوم­ نقد دریچۀ تازه ­ای را بر اندیشۀ این دو شاعر و آثار ایشان خواهد گشود. اگرچه بهره ­مندی دو شاعر از طبیعت برای آفرینش هنری به شباهت هایی منجر شده ­است، امّا نگاه آن دو به طبیعت باهم تفاوتی نیز دارد که مهم­ترین آن تفاوت دید مدرن انسان ­محور امرسن با اخلاق زیست­ محیطی پست مدرن سپهری است. رویکرد بوم ­نقد تطبیقی می­ تواند با بررسی این نگاه­ های متفاوت، مناسب ترین نگاه را برای شرایط زیست­ محیطی امروز شناسایی کند و به خوانندگان ادبیات بشناساند.

واژه‌های کلیدی: بوم‌نقد تطبیقی، اخلاق زیست‌محیطی، انسان‌محوری، سپهری، امرسن

متن کامل [PDF 575 kb]   (1160 دریافت)