دوره 5، شماره 2 - ( 1396 )
جلد 5 شماره 2 صفحات 122-99 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا
2- دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا
2- دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا
چکیده: (8434 مشاهده)
ابن‌عربی از شخصیت‌های مهم عرفان اسلامی است که نظریاتش مکتب و رویکرد خاصی را در بینش عرفانی پدید آورد. آرای وی در میان اشعار عرفانی ظهور بسیار داشته است. در این مقاله، خاستگاه آموزه‌های عرفانی مثنوی محیط اعظم از بیدل دهلوی بررسی شده است. با توجه به مباحثی که شیخ اکبر مطرح کرده، به‌نظر می‌رسد در تصنیف این مثنوی توجه خاصی به این اثر شده است. در این پژوهش، تناظر مورد نظر میان فصوص‌الحکم و مثنوی محیط اعظم با ذکر قراینی که در صورت ظاهری این مثنوی و مضامین عرفانی آن آمده، بررسی شده است. در این میان علاوه‌بر صورت‌بندی، تعبیرات و اصطلاحات، آموزه‌های عرفانی مثنوی محیط اعظم نظر مذکور را تأیید می‌کند؛ بحث سریان وجود حق در همه هستی- که در مکتب ابن‌عربی وحدت وجود خوانده شده- و مراتب این ظهور و ویژگی‌های آن ازجمله مضامین عرفانی طرح‌شده در مثنوی یادشده است که برخاسته از بنیان‌های مکتب فکری ابن‌عربی است. این مقاله با ارائه شواهد مربوط، اثرپذیری بیدل دهلوی از فصوص الحکم را در ساختار صوری و محتوایی مثنوی محیط اعظم تأیید می‌کند.
واژه‌های کلیدی: واژه‌های کلیدی: فصوص‌الحکم، محیط اعظم، ابن‌عربی، بیدل دهلوی، وحدت وجود، فصوص‌الحکم، محیط اعظم، ابن عربی، بیدل دهلوی، وحدت وجود
نوع مقاله: پژوهشی |
موضوع مقاله:
آسیب شناسی مکاتب و رویکردهای ادبیات تطبیقی
دریافت: 1395/5/25 | پذیرش: 1396/3/24 | انتشار: 1396/4/1
دریافت: 1395/5/25 | پذیرش: 1396/3/24 | انتشار: 1396/4/1
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |