دوره 9، شماره 4 - ( 1400 )                   جلد 9 شماره 4 صفحات 27-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23452366.1400.9.4.5.3

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Abbasi H, Hessampour S, moradi M. A Comparative Analysis of Mythos in Aristotle’s Poetics Through Jamshid’s Tale of Shahnama and the Play of Oedipus Tyrannus. CLRJ 2022; 9 (4) :1-27
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-56180-fa.html
عباسی حامد، حسام پور سعید، مرادی محمد. تحلیل تطبیقی افسانه مضمون ارسطو در داستان منظوم جمشید شاه‌نامه و نمایشنامه اودیپوس شهریار. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1400; 9 (4) :1-27

URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-56180-fa.html

تحلیل تطبیقی افسانه مضمون ارسطو در داستان منظوم جمشید شاه‌نامه و نمایشنامه اودیپوس شهریار
حامد عباسی1 ، سعید حسام پور2 ، محمد مرادی 3
1- دانشجوی دکتری دانشگاه شیراز
2- استاد بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز
3- عضو هیات علمی دانشگاه شیراز ، shahraz57@yahoo.com
چکیده:   (1636 مشاهده)
موتوس (mythos) یا افسانه مضمون تراژیک از نگاه ارسطو اجزایی دارد که در این مقاله با ابزار اسنادپژوهی مبتنی بر روش تحلیل محتوا بررسی و مؤلفه‌های آن در داستان جمشید و نمایش‌نامه اودیپوس شهریار تحلیل و تطبیق شده است. مهم‌ترین نتایج: اجزای سه‌گانه موتوس داستان – دگرگونی، بازشناخت و کاتاستروفی – از نوع وصفی یعنی متکی بر وصف سیرت قهرمان است و در نمایش‌نامه‌ در دو نوع مختلط – مبتنی بر وجود دگرگونی و بازشناخت – و دردانگیز – بر مبنای نوع کاتاستروفی – می‌باشد. پیچیدگی موتوس که مبتنی بر وحدت کردار و رابطه آن با دگرگونی و بازشناخت است، در داستان موتوسی ساده‌ – به دلیل گسستگی کردارها و فقدان بازشناخت – و در نمایش‌نامه‌ موتوسی مرکب – متکی بر وحدت کردار با تسلسل کردارهای تابع به همراه دگرگونی‌ و بازشناخت – دارد. داستان چون بر مبنای قبل از خود و پیش‌گفتاری برای بعد از خود یعنی سلطنت ضحّاک است، موتوس تام ندارد ولی نمایش‌نامه‌ تام است. داستان به عکس نمایش‌نامه‌ چون حماسه است و روایت می‌شود، از جهت مخاطب‌محوری مطابق بوطیقا که نمایشی‌بودن را شرط موتوس می‌داند نمی‌باشد. هر دو اثر شروط اعجاب موتوس را دارند که بر اساس آن حوادث نباید قابل پیش‌بینی و غیرمنطقی باشد. مطابق بوطیقا فرجام هر دو اثر به شیوه عالی یعنی نتیجه حوادث خود است. افسانه مرجع آن دو که مطابق بوطیقا درباره طبقه بالای اجتماعی است، بکر نمی‌باشد ولی چون خوب تألیف یافته‌اند سرمشق آثار بعدی شده‌اند. در کل، نمایش‌نامه نسبت به داستان مطابقت بیشتری با بوطیقا دارد.
 
واژه‌های کلیدی: افسانه مضمون، اودیپوس، بوطیقا، تراژدی، جمشید.، شاهنامه فردوسی، موتوس
متن کامل [PDF 774 kb]   (573 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی کیفی | موضوع مقاله: رابطه زبان و ادبیات فارسی با زبان و ادبیات ملل اروپایی (تاثیر، تاثر و تشابه)
دریافت: 1400/7/17 | پذیرش: 1400/11/5 | انتشار: 1400/12/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.