دوره 7، شماره 3 - ( 1398 )                   جلد 7 شماره 3 صفحات 149-126 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23452366.1398.7.3.1.3

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
pirani M. A Research on the origin of the parable of Mathnavi and Hadighe “Elephant and blind men”. CLRJ 2019; 7 (3) :126-149
URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-13750-fa.html
پیرانی منصور. پژوهشی در اصل و منشأ تمثیل فیل و کوران؛ تمثیلی از حدیقه سنایی و مثنوی مولوی. پژوهش های ادبیات تطبیقی. 1398; 7 (3) :126-149

URL: http://clrj.modares.ac.ir/article-12-13750-fa.html

پژوهشی در اصل و منشأ تمثیل فیل و کوران؛ تمثیلی از حدیقه سنایی و مثنوی مولوی
منصور پیرانی
دانشگاه شهید بهشتی
چکیده:   (7672 مشاهده)
استفاده از تمثیل در روزگاران باستان در میان برخی اقوام برای تعلیم و تبیین مقاصد، رایج بوده است؛ در میان هندوان و بوداییان حرمت و تقدسی داشت؛ از اصول تعالیم آنان به حساب می‌آمد و از طریق آنان در میان دیگر فرهنگ‌ها رواج یافته است. داستان «فیل و کوران» از داستان‌های معروف است که در آثار دینی، ادبی و عرفانیِ چند ملت دیده می‌شود؛ در همه این موارد، تمثیل مورد نظر«ناتوانی حواس ظاهر بشر در شناخت حقایق اشیاء و امور» را بیان می‌کند. شهرت این تمثیل در میان هندوان به اندازه‌ای است که به «قاعدۀ پیل و کوران» «Andhagayanyaya» ضرب‌المثل شده است و در مورد کسانی به کار می‌رود که تنها با شناخت جزئی از حقیقت، آن هم به صورت ناقص و ناتمام، گمان می‌برند بر تمام حقیقت، معرفت کامل حاصل کرده‌اند. مقاله حاضر با رویکرد ادبیات تطبیقی، ریشه و منشأ تمثیل مورد نظر را در میان متون فارسی و عربی جست و جو کرده، سرچشمه آن را در منابع هندی و بودایی، در مجموعه‌ای به نام«اُدانا (UDANA)» که شامل سخنان و تعالیم بودا به پیروانش بوده، یافته‌است. این تمثیل در طول عمر بیش از دوهزارو پانصد ساله و مسیر سفر خود، تغییراتی را هم برخود پذیرفته‌است. هر شاعر و نویسنده‌ای متناسب با ساختار و نظام فکری و فرهنگی خود در بهره‌گیری از آن تغییراتی داده‌است. این تغییرات در قالب جدولی در متن آورده شده‌است که شباهت‌ها و تفاوت‌ها را نشان می‌دهد.
واژه‌های کلیدی: ادبیات تطبیقی، تمثیل، شناخت، تعالیم بودایی، اصل و منشأ
متن کامل [PDF 448 kb]   (1756 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی | موضوع مقاله: آسیب شناسی مکاتب و رویکردهای ادبیات تطبیقی
دریافت: 1396/10/14 | پذیرش: 1398/6/10 | انتشار: 1398/6/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.